• Tariefverhogingen in 2024 hebben al gevolgen voor reizigers, en verdere verhogingen worden verwacht in 2025. De Nederlandse Spoorwegen (NS) is namelijk van plan om de treintarieven vanaf 2025 met meer dan 8,7% te verhogen.

• Daarbij komt dat het ministerie de 9-jarige hoofdrailnetconcessie voor de periode 2025 tot en met 2033 onderhands heeft gegund aan NS, dat volledig in eigendom is van de Staat;

• dit kost de belastingbetaler op voorhand €1,38 miljard extra.

• De hoofdrailnetconcessie is gelukkig nog niet definitief: een inbreukprocedure vanuit de Europese Commissie is gaande. Marktopening met meer concurrentie zou beter zijn – voor reizigers & belastingbetalers.

Bovenopde tariefverhogingen neemt de steun van de belastingbetaler aan NS toe met €1,38 miljard (vergeleken met eerder). 
Hoe is dit berekend? :

○ Tot 2024 betaalde NS €86 miljoen per jaar terug aan de Nederlandse overheid. In de negen komende jaren zal de overheid deze inkomsten mislopen.

○ Maar ook, in 2024 ontvangt NS € 125 miljoen belastinggeld, net als nog eens €42 miljoen in 2025, plus €13-17,5 miljoen extra aan concessiesubsidie voor elk van de negen jaren tot en met 2033.

○ Bovendien kan NS in de nieuwe concessie een extra compensatie van de belastingbetaler van €410 miljoen ontvangen in het geval van minder reizigers, en een onbeperkte compensatie van de belastingbetaler in het geval dat de commerciële dienstverlening van toekomstige concurrenten van NS leidt tot inkomstenderving voor NS.

In 2016 stemde de Nederlandse regering in met het 4e spoorwegpakket van de EU, dat gesubsidieerde concessies (vanaf 2024) verbiedt voor diensten die commercieel kunnen worden geëxploiteerd (zoals het hoofdrailnet tot 2033), en een marktanalyse vereist voordat deze worden toegekend – wat nooit is gebeurd.

Katharina Dekeyser van ALLRAIL zegt: “De onderhandse gunning van deze nieuwe concessie, die vanaf 2024 ‘plotseling’ niet meer rendabel is en subsidie nodig heeft, is nog niet definitief – er loopt een inbreukprocedure.

De nieuwe hoofdrailnetconcessie voor NS gaat meer kosten voor reizigers en belastingbetalers. Het is tijd om deze inefficiënte onderhandse gunning te annuleren – nu het nog mogelijk is.”